Afgan akademisyen Prof. Dr. İsmail Mashal, kadınlara destek için diplomalarını yırttı

Afganistan'da Taliban yönetiminin, geçen yıl 20 Aralık'ta kadınların üniversite eğitimini ikinci duyuruya kadar askıya almasının ardından canlı yayında ağlayarak diplomalarını yırtan Prof. Dr. İsmail Mashal, kadınların eğitim hakkının engellenmesinin, onları "hapishaneye koymak" anlamına geldiğini söyledi.

Afganistan'da Taliban yönetimi bir yılı geride bırakırken kadınlara resmi eğitim neredeyse tamamen yasaklandı. Son olarak kadınların lisans eğitiminden mahrum bırakılması tepkileri beraberinde getirirken pek çok üniversitede eşitsizliğe dikkati çekmek isteyen akademisyenler art arda istifa kararı aldı.

Kabil'de bulunan Davet ve Kabil üniversitelerinin iletişim fakültelerindeki görevlerinden istifa ederek, katıldığı televizyon programında protesto amaçlı diplomalarını yırtan Prof. Dr. İsmail Mashal, AA muhabirine, ülkede neredeyse tamamen engellenen kız öğrencilerin eğitim hakkıyla ilgili değerlendirmede bulundu.

Mashal, Taliban yönetiminin kademeli olarak kız öğrencilere eğitimi yasakladığını belirterek, "Okulların kadınlara yasaklanması, üniversitelerin yasaklanması bizim için çok tehlikeli bir durum. Maalesef yüz yıl geriye gidiyoruz." dedi.

"Kız kardeşlerimize eğitimi yasaklıyorlarsa ben de artık bu yönetime hizmet etmeyeceğim"

Afganistan'da şu anda kız öğrencilerin sadece ilkokul 6'ncı sınıfa kadar eğitim alabildiğine dikkati çeken Mashal, üniversite eğitiminin yasaklanmasıyla pek çok akademisyenin istifa edip, yurt dışına gittiği bilgisini paylaştı.

Mashal, kendisinin de üniversitedeki görevinden istifa ettiğini aktararak, "Diplomalarımı yırttıktan sonra bütün televizyonlar benden bahsetmeye başladı. Bu duruma bu tonda tepki gösteren ilk erkek akademisyenim. Eğitimciliğe 18 yılımı verdim, saçlarım bu yolda beyazladı. Buna rağmen tüm diplomalarımı yırttım. İtiraz etmek istedim, sesimi çıkarttım çünkü bu ses annemin sesiydi, kız kardeşim sesiydi." ifadesini kullandı.

Ülkesindeki kadınların yeniden eğitim hakkına kavuşması için uzun ve zor bir yola çıktığına değinen Mashal, "Eğer kız kardeşlerimize, kadınlara eğitimi yasaklıyorlarsa, ben de bir vatandaş olarak artık bu yönetime hizmet etmeyeceğim. Okullar kızlar için tekrar açılıncaya kadar anneme, kız kardeşime, devlete hiçbir yardımım dokunmayacak." şeklinde konuştu.

Mashal, kamera karşısında diplomalarını yırtmasının ardından ölüm tehditleri aldığı için sürekli yer değiştirmek zorunda kaldığını anlatarak, "Bazı tehdit mesajları aldım. Yedi gündür evime gitmiyorum. Karımı, çocuklarımı görmüyorum." dedi.

"Kitabımın adı 'Ölümden Sonraki Söz' olacak çünkü tüm hayallerimizi mezara götürüyoruz"

Bugüne kadar 5 kitap kaleme aldığını dile getiren Mashal, henüz bitirmediği kitabının ismine Taliban'ın kız öğrencilerin üniversite eğitimini askıya almasıyla karar verdiğini dile getirdi. Mashal ölümünden sonra yayımlanmasını vasiyet ettiği kitabının adını "Ölümden Sonraki Söz" olacağını ifade etti.

Sonunda ölüm olsa bile ülkedeki kadınların eğitim hakkını savunmaya devam edeceğinin altını çizen Mashal, "Ben bu yola çıktım ses oldum ama biliyorum ki bir gün bu ses yok olacak. Bu sesi kısacaklar, bir gün bu yolda öleceğim. Eşime, bu kitabı tarih beni kötü yargılamasın diye ben öldükten sonra yayımlamasını vasiyet ettim." şeklinde konuştu.

Mashal, diğer İslam ülkelerinde kadınların eğitim hakkının yasaklanmadığına işaret ederek, "Yasak haberini aldıktan sonra intihar girişiminde bulunan kızlar oldu. 'Biz bir daha okula gidemeyiz, ileride çalışamayız' diyerek psikolojisi bozulan çok sayıda kadın var. Afganistan'da 20 milyon kadın var. Bu ülke nüfusunun yarısı ediyor ve bugün bu kadınlar evlerinde oturuyor." ifadesini kullandı.

Mashal, diplomalarını yırttıktan sonra sosyal medyada çok konuşulduğunu belirterek, "Ben şunu diyorum gelin sosyal medya kahramanı olmayalım gerçekten bir şeyler yapalım." dedi.

"Kadınlara eğitimi yasaklamak onları hapishaneye koymakla aynı şey"

İslam'da kadınların eğitim almasına ilişkin herhangi bir yasak bulunmadığına dikkati çeken Mashal, "Kur'an-ı Kerim'e bakarsanız bu hakkın Allah tarafından verildiğini görürsünüz. Allah 'Yaratan Rabb'inin ismiyle oku' ayetiyle insanlara okumayı emretmiş ama kadın-erkek ayrımı gözetmemiştir." dedi.

Mashal, Taliban yönetiminin kadınlara karşı İslam'da olmayan ayrımcı uygulamayı yürürlüğe koyduğunun altını çizerek, "Taliban, milyonlarca Afgan kadının eğitimini yasaklayarak Allah'ın verdiği temel hakkı aldı. Herhangi bir neden göstermeden, hiçbir açıklama yapmadan eğitim kapılarını kadınların yüzüne kapattı. Bu ne bizim ne de milletin hayrına." değerlendirmesinde bulundu.

Hazreti Muhammed'in eşleri Hazreti Ayşe ve Hazreti Hatice gibi isimlerin hayatın içinde yer alıp çalıştığına vurgu yapan Mashal, "Bu yasaklardan vazgeçilmezse milletle devlet arasında büyük mesafe oluşur. Kadınlara okulları yasaklamak onları hapishaneye koymaktır. Kadınların yüzüne okul kapılarını kapatırsanız hapishanelerin kapılarını açmış olursunuz." diye konuştu.

"Kadınlara eğitim hakkının tekrar verilmesi için her şeyi yapmaya hazırız"

Taliban yöneticilerinden kızlarını yurt dışında eğitime gönderenler olduğunu kaydeden Mashal, "Kendi kızlarınız Avrupa, Pakistan, Londra ve ABD'ye gidip doktoraya kadar eğitimlerine devam edebiliyor. Sizden rica ediyorum, izin verin kızlar en azından 12'nci sınıfın sonuna kadar okuyabilsin." dedi.

Mashal, kadınlara eğitim hakkının yeniden verilmesi için her şeyi yapmaya hazır olduklarının altını çizerek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Eğer diyorsanız ki burada fesat doğuyor. O zaman devlet olarak önlemini alın. Eğer yasağın ardındaki neden fesatsa önlenmesi için biz size yardım edeceğiz. Eğer derseniz ki sınıfları ayıralım, kadın erkek ayrı eğitim alsın biz buna da razıyız. Siz ne derseniz kabul ediyoruz. Siz de kadınların çalışmasına ve okumasına izin verin."