Çin'in alametifarikalarından Çin porseleni (1)

Ali İhsan Çam - Çin deyince akla gelen en önemli unsurlardan biri olan porselen, ülkede çeşitli bölgelerde ve farklı şekillerde işleniyor. Bir vazo ya da küçük bir kase üzerinde yapılan inceltme ve boyama işlemleri, porselenin binlerce dolara alıcı bulmasına neden oluyor.

Ülkede porseleni ile ünlü bölgelerde üretilen el yapımı porselenler, ustasının ismi ve kullandığı üsluba göre yüksek fiyatlara satılıyor.

Çin'in en büyük alametifarikalarından Çin porseleni, ülkenin tarihinde de büyük rol oynuyor. Porselen, tarihten günümüze babadan oğula aktarılan, aynı zamanda özel akademilerde uzun süren eğitimlerle öğretilen bir sanat olarak biliniyor.

Fabrikalarda üretilen porselen ürünler, çok fazla rağbet görmezken, bazı ustaların Çin boyama ve kabartma sanatlarına özgü resim ve figürler işlediği porselenler, binlerce dolara satılıyor. Porselen, hala ülkede zenginlik ve prestijin göstergesi ve olmazsa olmaz süs eşyalarından kabul ediliyor.

Çin'in güneyindeki Ciangşi eyaletinde yer alan Cingdıcın kenti de porselen yapımı ve işlemeciliğinin zirveye ulaştığı yerlerin başında geliyor. Cingdıcınlı ustaların yaptığı porselenler, Çin'in birçok yerinde satışa sunuluyor. Ayrıca bölgede yapılan birçok porselen ürünü, sadece bir ya da birkaç tane üretildiği için antika olmamasına rağmen son derece yüksek fiyatlara alıcı buluyor.

-Önce dört yıl porselen akademisi, sonra ustadan icazet-

Çin'in meşhur ustalarının porselenlerinin satıldığı ve ülkenin porselen merkezlerinden biri kabul edilen Cingdıcın'dan gelen Vu Cong Şıng, AA muhabirine porselen işçiliğinin oldukça zor bir iş olduğunu belirterek, porselen üretiminin yaygın olduğu bölgelerde porselen akademileri olduğu söyledi. Vu, üniversite sınavlarına giren öğrencilerin, bu okullarda 4 sene boyunca porselen sanatı, desen ve çizim eğitimi alarak mezun olduktan sonra porselen sanatında isim yapmış ustaların rehberliğinde çalışması gerektiğini ifade etti.

"Öğrenci, uzun ve yorucu uğraşlar sonrası kendini kabul ettirebilirse bir gün o da isim yapıyor ve eserleri değer kazanıyor" diyen Vu, "Nasıl ki üniversite sınavlarına çok çalışıp iyi hazırlanan öğrenciler, isim yapmış üniversitelere girebiliyorsa porselen sanatçıları da aynı şekilde çok çalışarak eserlerini üst düzey platformlarda sergileyebiliyor" yorumunu yaptı.

Her sanatçının kendi üslubu olduğunun altını çizen Vu, usta sanatçıların tezgahlarda inceltme işleminden geçen porselenlerin üzerine titizlikle kendilerine özgü ve yine kendi tarzlarını yansıtan desenler işlediğini belirtti.

Büyük vazoların en fazla hassasiyet ve ustalık gerektiren porselen türü olduğunu söyleyen Vu, vazoların büyük olduğu için titizlikle tezgahlarda inceltilmesi gerektiğini kaydetti. Vu, büyüklüğüne ve inceliğine göre 600 yüen'den (yaklaşık 100 ABD doları) 25 bin yüene (yaklaşık 4200 ABD doları) kadar porselen ürün sattıklarını sözlerine ekledi.

Toprağın ateşle dansından elde edilen Çin porselenlerinin üzerinde stilize edilmiş bitki ve çiçek formları dikkati çekerken zaman içinde geometrik şekiller de yaygın olarak kullanılmaya başlanmış.

Tarih boyunca porselen konusunda ün salan Çin, dünyada birçok medeniyete de ilham kaynağı olmuş. Topkapı Sarayı, dünyanın en fazla Çin porselenine sahip yerlerinden ikincisi olarak biliniyor. Uzmanlar, Osmanlı İmparatorluğu dahil birçok büyük devletin Çin porselen sanatından etkilendiğini savunuyor.