Kamer: Doğu ve Güneydoğu'da Artık Kız Çocuklarının Yüzde 100'ü Okullu

Diyarbakır Kadın Merkezi (KAMER) tarafından Doğu ve Güneydoğu'nun 23 il ve ilçelerinde yapılan araştırmada, kız çocuklarının okullaşma oranının Cumhuriyet tarihi boyunca ilk kez yüzde 100'lere ulaştığı ortaya çıktı. Araştırmada Türkiye genelinde 2014 yılı içinde 260 kadının 'namus' adı altında öldürüldüğü belirlenirken, erken ve zorla evliliklerin ise yüzde 52'lerden yüzde 30'ların altına düştüğü tespit edildi.

KAMER tarafından Doğu ve Güneydoğu'nun 23 il ve ilçesinde sokak sokak, köy köy gezilerek yapılan araştırmanın verileri 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Haftası nedeniyle yayınlandı. Öncelikle namus cinayetlerine değinilen araştırmada, namus adına işlenen cinayetlerde aile üyelerinin karar aldığı, ölüm şeklini, yerini ve cinayeti işleyecek kişiyi de yine aile üyelerinin belirlediği kaydedilerek, "Son yıllarda azmettiricilerin de cezalandırıldığı davalar söz konusu oldu. Namus adına işlenen cinayetler konusunda TCK'da yapılan değişikliklerin caydırıcı etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Ancak Türkiye'nin çeşitli bölgelerinden gelen cinayet haberlerini hep birlikte izliyoruz. 2014 yılı içinde 260 kadının öldürüldüğünü tespit ettik. Bu kadınlardan yaklaşık yüzde 20'si koruma kararı almış kadınlardı. Koruma kararı aldıran kadınların kimlik değiştirme/karartma gibi uygulamalardan yararlanamadıkları, görevlendirilen bir polis ile birlikte açık hedef haline geldikleri izlenmektedir. İstanbul Adliyesi'nin girişinde bir kadını korumakla görevli polisin öldürüldüğüne tanık olduk. Şiddet yaşayan, boşanma kararı almış, koruma isteyen tüm kadınlar hayatları boyunca ciddi bir şekilde korunmalıdır" denildi.

ERKEN YAŞTA EVLİLİK GERİLİYOR

Araştırmada, bölgede 1997 yılında yüzde 52 olan erken evlilik oranının istikrarlı bir şekilde düşüş göstererek 2013 yılında yüzde 33'e, gerilediği kaydedildi. Araştırmada, "Ebeveynlerin kararıyla yapılan erken evlilikler aynı zamanda zorla yaptırılmış evliliklerdir. Erken ve zorla yaptırılan evlilikleri hızlı bir şekilde engellemek mümkündür. Bunun için cezai yaptırımların uygulanması ve resmi kurumlarla kadın kuruluşlarının iş birliği halinde çalışması gerekmektedir" görüşüne yer verildi.

KIZLARIN YÜZDE 100'Ü OKUYOR ARTIK

Araştırmada, Doğu ve Güneydoğu'da geçmiş yıllarda özellikle kırsal kesimde kız çocuklarının okula gönderilmemesi fikrinin de artık değişmeye başladığı ortaya çıktı. Yapılan araştırmada kız çocuklarının okullaşma oranının Cumhuriyet tarihi boyunca ilk kez yüzde 100'lere ulaştığının ortaya çıktığı belirtilerek şöyle denildi:

"Kız çocuklarının okullaşma oranı Erzurum, Ağrı, Kars, Iğdır, Adıyaman, Diyarbakır, ve Mardin'de yüzde 100. İki bölgenin diğer illerinde ise yüzde 99'un üstüne çıkmış durumdadır. Son derece sevindirici bu gelişmenin son yıllarda verilen eğitim yardımı ile ilişkili olduğu açıktır. Kız çocuklarının 2, 3 ve 4 yıllık dilimlerde de eğitimlerine devam etmesini sağlamak için teşvik edici çalışmalar yapmak gerekmektedir.

Örneğin eğitim yardımı kız çocukları için kademeli olarak arttırılabilir. 25 yaş üstü kadınlarda okuma yazma bilmeyenlerin oranı ise yüzde 50'ler civarındadır. Bu yaş grubu kadınların da okur yazar olmasını sağlayacak çalışmalar planlamak önemlidir."

KADINLARIN MİRASTAN PAY İSTEMESİ AYIP SAYILIYOR

Araştırmada, kadınların yüzde 65'inin mirastan hiçbir şekilde pay alamadığı, kadınların mirastan pay istemesinın ise ayıp sayıldığı, buna yeltenen kadınların dışlandığı veya cezalandırıldığının ortaya çıktığı kaydedildi. Araştırmada, "Mirastan pay alabildiğini söyleyen kadınların yüzde 75'i medeni kanunun dayanak alındığını yüzde 25'i ise geleneksel uygulamaların dayanak alındığını belirtmiştir.

Kadınların medeni kanuna uygun olarak mirastan eşit pay almaları cinsiyet eşitliğine giden yolda önemli bir gösterge olacaktır" denildi.

KAMER, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'ndan beklentilerini de şu şekilde sıraladı:

"Bir önceki dönemde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı'nın çağrısı ve başkanlığıyla yılda iki kere toplanan ve etkili çalışmalar yapan Şiddet İzleme Komitesi yeniden toplanmalıdır. 2006/17 sayılı genelgenin uygulanması sağlanmalı, 6284 yasa tüm maddeleri ile uygulanabilir olmalıdır. Koruma kararı alındıktan sonra başlaması gereken kimlik değiştirme, karartma gibi uygulamalara başlanmalı ve titizlikle ugulanmalıdır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı kadın kuruluşları ile diyalog içinde olmalıdır.

Kadınların şiddet yaşadığı, hak ve fırsatlardan eşit yararlanamadığı toplumlarda kalkınmadan söz edilemez. Demokrasinin yolu cinsiyet eşitliğinden geçer."

FOTOGRAFLI - Diyarbakır