İslam: "Aileyi ve Anneleri Ciddi Bir Biçimde Bilinçlendirmemiz Gerekiyor"

Bakan İslam, AA Editör Masası'nda-Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı İslam: -"Panik butonu ile ilgili etki analizi çalışması yapıyoruz ve çok iyi işlemediği sonucunu aldık. Dolayısıyla mağdurun izlenmesinden ziyade failin elektronik olarak izlenmesi çok daha iyi bir sistem. Bununla ilgili Türkiye'de bir sistem var, denetimli serbestlik adında, failin izlendiği ve mağdura yaklaştırılmadığı bir sistem. Biz kadına şiddet vakalarında da aynı sisteme dahil olmak istiyoruz. Emniyet Genel Müdürlüğümüze, İçişleri Bakanlığımıza ve Adalet Bakanlığımıza bu konuda başvurular yaptık"- "Pilot uygulaması Adana ve Bursa'da başlatılan panik butonu, şu ana kadar 204 şiddet mağduruna verilmiş durumda. Bugün itibarıyla Adana'da 15, Bursa'da 43 aktif panik butonu var. Daha önce birkaç erkeğe verilmiş olmakla birlikte şu anda aktif erkek kullanıcı yok"-"Medyanın kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda toplantı yaparak bu haberlerin dilinin nasıl organize edilmesi gerektiğine karar verebilir. Bunun çok faydalı olacağını düşünüyorum. Bunu sizden hassasiyetle rica ediyorum"-"(Ben erken evlendim, erken yaşlandım. Hayattan tat alamadım, çocukluğumu yaşayamadım, gençliğimi yaşayamadım. Benim kızım niye bu kaderi benimle paylaşsın?) Böyle bakmasını arzu ediyoruz annelerin. Babanın da çocuğunu bir meta olarak görmemesini bekliyoruz"ANKARA (AA) - Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam, şiddet mağdurlarına verilen panik butonu ile ilgili etki analizi çalışması yaptıklarını ve çok iyi işlemediği sonucunu aldıklarını belirterek, "Dolayısıyla mağdurun izlenmesinden ziyade failin elektronik olarak izlenmesi çok daha iyi bir sistem" dedi.İslam, konuk olduğu Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. Son 4-5 yıl öncesine kadar kadına yönelik şiddetle ilgili vakaların, adli vaka olarak kayıt edildiğini hatırlatan İslam, dolayısıyla ellerinde istatistiki veri olmadığını ifade etti.İslam, 4-5 yıldır bunların kadın yönelik şiddet ve kadın cinayetleri olarak tespit edildiğini ve istatistiklerinin çıkarıldığına işaret ederek,"Son 4-5 yıldaki vakalara baktığımızda sayısal manada artış yok. Ama ne yazık ki azalma da yok. Artış olmaması konuyla ilgili bir bakan olarak bir başarı olarak addetmiyorum. Azalması olması lazım" diye konuştu. Hükümet programları ve insanlık anlayışlarının şiddete karşı sıfır tolerans üzerine kurulu olduğunu dile getiren İslam, bunun için de pek çok tedbir aldıklarını kaydetti.İslam, bu tür konularda tedbirlerin sadece yasal mevzuatı düzenlemek şeklinde algılanmasının son derece yanlış olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti: "Bakanlığımıza gelen eleştiriler, daha ziyade neden mevzuat tedbirleri alınmıyor şeklinde eleştiriler. Oysa bu konuya baktığımız zaman Türkiye'de şiddete yönelik yasal tedbirlerin alındığını görüyoruz. İstanbul Sözleşmesi diye bir sözleşme var. 2011'de Türkiye bunu ilk defa imzaladı. Dünya devletlerinin imzalamaları, tartışmaları tam 3 yıl sürdü. 3 yıl sonra 2014'te uluslararası dolaşıma girdi anlaşma. Fakat Türkiye bu anlaşmayı imzaladığı andan itibaren anlaşmayı son derece ciddiye aldı. Yasal mevzuatını bu anlaşmanın çerçevesi içerisinde olgunlaştırdı. 6284 sayılı yasamız tamamen bu anlaşmanın maddelerini gözeterek yapılmış bir yasadır. Bu yasaya göre aile içi şiddet, toplumsal şiddet bir bakıma ve elbette kadına yönelik şiddet tanımlanıyor, engellenmesi için alınması gereken tedbirler ortaya konuluyor, maddeler bağlanıyor. Cezalarıyla ilgili de hem burada hem farklı yasalarda çok ciddi tedbirler alınmış durumda."-"Ölüm vakalarında ciddi bir yoğunluk var""Hem uygulama bakımından hem de asıl önemli sorun olan zihniyet dönüşümü açısından insanın bilinçlenmesi ve duyarlı olması açısından demek ki iyi bir noktada değiliz ki bütün bu tedbirlere rağmen Türkiye'de hem toplumsal şiddet hem de aile içi şiddette gerilemeye şahit olamıyoruz" diyen İslam, dünyaya bakıldığında da durumun yaklaşık böyle olduğunun gözlendiğini anlattı.İslam, en batıdan en doğuya doğru bütün dünyaya şöyle bir göz gezdirildiğinde ne yazık ki hiçbir ülkenin Türkiye'den dahi iyi bir durumda olduğunu görmediklerini aktardı. Roma'da geçen ay konuyla ilgili bir toplantı yaptıklarını ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerindeki duruma ilişkin bir takım istatistiki bilgilerin paylaşıldığını anımsatan İslam, "Yaptıkları istatistiklere göre, AB ülkelerinde doğumundan ölümüne kadar her 3 kadından biri şiddete uğruyor. Türkiye'deki rakam bu kadar yüksek değil bizim yaptığımız istatistiklere göre. Şiddete uğrama rakamlarından söz ediyoruz, ölüm vakaları hariç. Ölüm vakalarında bizde ciddi bir yoğunluk var. Bu muhakkak mücadele etmemiz gereken bir sorun. Sıfıra indirmemiz gereken bir sorun" değerlendirmesinde bulundu.-"Uygulamada ve zihniyette ciddi sorunlar var"Yasal tedbirler konusunda şu anda bir boşluk görülmediğini vurgulayan İslam, uygulamada ve insanların zihniyetinde çok ciddi sorunlar bulunduğunu ve burayla mücadele etmeye çalıştıklarını söyledi.İslam, sivil toplum kuruluşlarının destekleriyle şu ana kadar yaptıkları çalışmalarda kadınların bilinçlendirilmesine yoğunlaştıklarını dile getirerek, şöyle konuştu: "Oysa kadınlar şiddetin bir tarafı ve mağdur olan taraf. Demek ki burada bir hata var. Biz asıl erkekleri bilinçlendirmeliyiz ve sorunun kökenine inmeliyiz. Neden? Bu şiddet olayları neden kaynaklanıyor? Bunu bulmamız zorundayız. Bununla ilgili araştırmalar yapmak zorundayız. Kadına yönelik şiddetle mücadele ve toplumsal şiddetle mücadelede biz sivil toplum kuruluşlarının çok yardımını gördük. Onlarla birlikte ciddi çalışmalar yaptık, bunları sürdürmek istiyoruz. Sadece kadını eğitelim, bilinçlendirelim değil, aileyi bilinçlendirelim, toplumu bilinçlendirelim ve elbette erkekleri de bilinçlendirelim."Bakanlık olarak sorunun kaynağına inme konusunda çalıştıklarını ve bununla ilgili yaptıkları bir araştırmanın bulunduğunu ifade eden İslam, bu yıl sonuna kadar çalışmanın sonuçlanmasını planladıklarını bildirdi.-"Aile odaklı politikalara önem veriyoruz"Tedbirler alma konusunda basının destek ve yardımlarını da beklediklerini belirten İslam, şunları söyledi: "Son 7-8 aydır aile odaklı politikalara önem veriyoruz. Türk toplumu güçlü aile sistemiyle öne çıkan bir toplum. Güçlü aile sistemlerinin toplumsal yaraları sarma konusunda çok önemli fonksiyonları var. Aile yapısının sorunsuz ve güçlü olması çok önemli. Toplumsal ilerlemenin ve insan refahının da önünü açan bir sistem. Bizim geleneksel aile yapımız buna müsait. Ama son zamanlardaki bütün dünyadaki gelişen sistemlerle beraber Türkiye'de de aile yapısının giderek zayıfladığı, güç kaybettiği, çok ciddi sorunlar içermeye başladığı gibi iddialar var. Bunlar muhakkak araştırılması gereken iddialar. Bakanlık olarak bunu araştırıyoruz. Bu bulgular tespit edildiğinde, güçlendirme politikalarının o yöne doğru sevk edilmesi ve ailenin yeniden sorunları çözen, kucaklayıcı, birleştirici mekanizma haline getirilmesi gerekiyor. Bu yönde politikalar üretiyoruz."-Medya kuruluşlarına çağrıİslam, sadece kadına yönelik şiddet konusunda değil aile ve sosyal politikalar konusunda da çalışmalar yürüttüklerini belirterek, bu konuda basına da ciddi rol düştüğünü kaydetti.Çalışmalarının basında az yer aldığı konusunda eleştiride bulunan İslam, şöyle devam etti: "Hiçbir zaman manşet olmuyor. Bazen, çok nadiren birinci sayfalarda kıyıda köşede kendisine yer bulabiliyor. Ama şiddetle ilgili herhangi bir konu gündeme geldiğinde bakanlığımız derhal manşete çekiliyor. Sanki tek problemi buymuş, uğraştığı tek iş buymuş gibi bir görüntü ortaya çıkıyor. Toplumsal şiddetin manşet olmaması önermiyorum. Bu çok önemli bir sorundur. Bunun çözümünde basına düşen çok önemli görevler vardır. Ama basın kendi iç kontrol mekanizmalarını işleterek, bununla ilgili katkısını nasıl vereceğini ciddi olarak tartışmalıdır. Bu tartışmayı yapma İstanbul Sözleşmesi'nin 17. maddesiyle ve bizim şiddete önleme kanunumuzun 16. maddesiyle de basına bir görev olarak tanımlanmıştır. Bunu biz size buradan vaaz edemeyiz. Şöyle yapın, böyle yapın falan... Zaten sizin kendi etik kurallarınız var. Onlara biz göz atılsa zaten her şeyin orada planlandığı görülür. Bu manada bize yardımcı olmanızı istiyoruz. Nasıl ve kim sorularından ziyade neden sorularına odaklanılsa, mağdurdan ziyade mağdurun hikayesini bütün detaylarıyla adeta teşvik edici bir misal haline getirerek, ön plana çıkarmaktan ziyade failin durumunu ortaya koyan, faile odaklanan bir haber dili kullanılsa belki he şey değişir...."Kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda medyanın konuyla ilgili bir toplantı yaparak bu haberlerin dilinin nasıl organize edilmesi gerektiğine karar verebileceğini ifade eden İslam, "Bunun çok faydalı olacağını düşünüyorum. Bunu sizden hassasiyetle rica ediyorum" dedi.-Cezalar konusunda etki analizi çalışması yapılıyorİslam, yasalarda kadın cinayetinin ayrı bir vaka tarzında ele alınmadığını ve Türkiye'de cinayetin cezasının müebbet olduğunu anımsattı. Yıllarca birlikte olduğu bir kadını hunharca ve planlayarak öldürmenin ağırlaştırıcı unsurlar taşıdığını belirten İslam, ezbere konuşmamak açısından ilgili kanuna ilişkin 3 ay önce etki analizi çalışması yapmaya başladıklarını anlattı. Cezai müeyyideleri de incelediklerini kaydeden İslam, 2015'in ilk aylarında bunun sonuçlarının da kamuoyuyla paylaşılmasının öngörüldüğünü aktardı.-Denetimli serbestlik sistemi incelemedePanik butonuyla ilgili de etki analizi çalışması yaptıklarını ve çok iyi işlemediği sonucunu aldıklarına işaret eden İslam, şunları kaydetti: "Buton sadece mağdura verilen bir şey. Mağdur ihbar ederse ancak kolluk güçlerinin devreye girdiği bir sistem var. Bunun pilot uygulamaları Adana ve Bursa'da 2012'de başlamıştı. Şu ana kadar 204 şiddet mağduruna verilmiş durumda. Bugün itibarıyla Adana'da 15, Bursa'da 43 aktif panik butonu var. Daha önce birkaç erkeğe verilmiş olmakla birlikte şu anda aktif erkek kullanıcı yok. Araştırma sonuçları çok da iyi gelmeyince fevkalade etkili bir tedbir değil... Mahkemenin böyle bir karar verdiği herkese takıyoruz. Sistem çok iyi değil. Kadına veriyorsunuz panik butonunu, saldırgan olduğunu düşünülen kişi ona yaklaştığında, kadın bunu fark ettiğinde basıyor ve kolluktan yardım istiyor. Kolluk oraya gelineceye kadar iş işten geçmiş olabiliyor. Dolayısıyla mağdurun izlenmesinden ziyade failin elektronik olarak izlenmesi çok daha iyi bir sistem. Bununla ilgili Türkiye'de bir sistem var aslında. Denetimli serbestlik adı altında failin izlendiği ve mağdura yaklaştırılmadığı bir sistem. Kadına şiddet vakalarında da aynı sisteme dahil olmak istiyoruz. Adalet ve İçişleri bakanlıkları ile Emniyet Genel Müdürlüğü bu konuda başvurular yaptık. Denetimli serbestlik sisteminin bu tür vakalarda uygulanıp uygulanamayacağını ve bunun iyi bir sonuç verip veremeyeceğini tartışıyoruz. Denetimli serbestlik sistemi konusunda bir değerlendirmeye gidilebilirse yine bir kaç ilde bunun pilot uygulamalarını yapacağız. Daha iyi bir sonuç elde edersek sistemi o yönde evirmeye çalışacağız."-"Şu anda panik butonu talep eden erkek yok" Erkek şiddet mağdurlarına da değinen İslam, 6284 sayılı kanuna göre cinsiyet ayrımı yapılmaksızın bütün şiddet mağdurlarına sistemin hizmet verdiğini belirtti. Bu doğrultuda, şiddet mağduru olduğunu öne süren erkeklerin korunması ve takibinin de vazifeleri haline geldiğini söyleyen İslam, "Eşi ya da aile içi bir birey tarafından şiddete maruz kaldığını iddia eden erkek vatandaşlarımız da var. Onları da tıpkı kadınlarda olduğu gibi koruma altına alıyoruz. İzmir'de 18, İstanbul'da da 12 kişi kapasiteli birer erkek sığınma evi var. Her iki sığınma evinden de son 3 yılda 14 kişiye hizmet verdik. Halen İstanbul'da bir, İzmir'de de 2 kişi konuğumuz. Şu anda panik butonu talep eden erkek yok. Geçmişte 2-3 kişi kullandı. Panik butonları mahkeme kararıyla ve süreyle veriliyor. Tekrarına lüzum görülürse uzatılıyor" görüşlerini dile getirdi.İslam, kadın konuk evleri, sığınma evleri ve Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM) ile ilgili de yeni bir düzenleme üzerinde çalıştıklarını ifade etti.-"Büyük bir açık yok bu konuda"Erken yaşta evliliklerle ilgili yürütülen çalışmalar hakkında da açıklamalarda bulunan İslam, bu konuda çok ciddi çalışmalar yaptıklarını, erken yaşta ve zorla evlilikler konusuna Çocuk Hakları Strateji Belgesi'nde de yer verdiklerini anımsattı.İslam, "Adalet Bakanlığımız ile yaptığımız görüşmeler sonucunda kanunlarda bir takım değişimler yapılabilmesi için girişimlerde bulunduk. Erken yaşta evliliğin cinsel suç olarak, ayrı bir biçimde tanımlanmasını ve ayrı müeyyideler oluşmasını sağladık. Yasal mevzuat konusunda ülkemizde çok büyük bir açık yok bu konuda" diye konuştu.Çocukların 18 yaşından önce evlendirilmesinin cinsel saldırıya girdiğini belirten İslam, "Bununla yargılanıyor failler, bunun yasal evlilik olarak görülmesi mümkün değil, yardım yataklık edenler de yargılanıyorlar. Dini nikah adı altında yapılan törenler tamamen yası dışı. Bunların engellenmesi gerekiyor" dedi.Temel sorunun halkın bilinçlendirilmesi olduğuna dikkat çeken İslam, 17 yaşına ulaşmamış çocukların evlendirilmesinin suç olduğu bilgisinin halka ulaştırılması gerektiğini söyledi. İslam, "Bazen bunu bilmeden de yapabiliyorlar ve çok şaşırıyorlar müeyyideyle karşılaştıklarında. Oysa belki iyi bir bilgilendirme yaparsak, ailelerin bu tür baskısını engelleme konusunda, ciddi bir mesafe katetmiş olabiliriz. İş ailelerde düğümleniyor" dedi.-"Eğitim dökümanları inceleniyor'"Bu konuda çocukların 12 yıl eğitim sistemi içerisinde tutulmasının önemli olduğuna dikkat çeken İslam, yapılan düzenlemeyle bir çocuğun 18 yaşından önce eğitim sisteminden çıkarılamayacağını hatırlattı.Eğitim sisteminde yer alan çocuğun da erken yaşta evlendirilmesinin engellenebileceğini ifade eden İslam, "Yasanın bu yönde kullanılmasını arzu ediyoruz. Milli Eğitim Bakanlığı ile bu konuda yaptığımız ortak çalışmalar var. Çocuk herhangi bir şekilde 18 yaşından önce eğitim sisteminin dışına alınırsa bundan haberimiz olmasını istiyoruz. Derhal duruma müdahale ediyoruz. Bu konuda yakaladığımız vakalar oluyor" diye konuştu.Milli Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı ile çeşitli çalışmalar yürütüldüğünü anlatan İslam, bu konuda sivil toplum kuruluşlarının da kendileriyle çalışmaya çok gönüllü olduklarını belirtti.İslam, '"Milli Eğitim Bakanlığı'nın müfredat programında erken yaşta ve zorla evliliklerin mahsurlarıyla alakalı konular, küçük girişler belki yapılabilir diye onlarla bir takım çalışmalarımız var. Çocuk gelinleri özendiren eğitim dökümanları inceleniyor, bunların ortadan kaldırılmasını istiyoruz" dedi.-"Sürdürülebilir bir işbirliği istiyoruz"Medyaya bu konuda çok iş düştüğünü ifade eden İslam, "Bunun özendirilmemesi gerekiyor. Medyada da doğrusu bu konuyla ilgili bir duyarlılık var. Biz sadece medyadan şunu bekliyoruz, işe yarar, somut, kalıcı, bilgilendirici, bilinçlendirici eylemler ve işbirlikleri. Olayı afişe edelim, arkasından ağlayalım, kapatalım bu değil beklentimiz. Sürdürülebilir bir işbirliği istiyoruz" diye konuştu.Özellikle ailenin ve annelerin bilinçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan İslam, şu ifadeleri kullandı: "Annelerde bazen, özellikle kırsal kesimlerde şöyle bir duyguyla karşılaşıyoruz, 'Ben erken evlendim, çocuğum da evlenebilir.' Annenin şunu söylemesini istiyoruz halbuki 'Ben erken evlendim, erken yaşlandım. Hayattan tat alamadım, çocukluğumu yaşayamadım, gençliğimi yaşayamadım. Benim kızım niye bu kaderi benimle paylaşsın?' Böyle bakmasını arzu ediyoruz annelerin. Babanın da çocuğunu bir meta olarak görmemesini, çocuğu karşısında bir alış verişe girmemesini, eski kötü alışkanlıkların, başlık parası, berdel gibi, artık tarihte kalmasını günümüze gelmemesini bekliyoruz. Bu konud abütün işbirliklerine açığız. Bir zihniyet değişimine, dönüşümüne ihtiyacımız var. Bu eski ve köhne bir alışkanlık, bugünkü çağda sürmemesi gereken bir alışkanlık. Bunu sıfıra kadar indirmeyi arzu ediyoruz." -